Định nghĩa đồ thị
- Đồ thị G là tập hợp các đỉnh và các cạnh nối giữa các đỉnh đó.
- Kí hiệu
Các loại đồ thị
- Đơn đồ thị: giữa hai đỉnh bất kì chỉ có nhiều nhất một cạnh
- Đa đồ thị: giữa hai đỉnh bất kì có thể có nhiểu hơn một cạnh
- Đồ thị vô hướng: cạnh là bộ đỉnh không có thứ tự
- Đồ thị có hướng: cạnh là bộ đỉnh có thứ tự
Một số khái niệm trong đồ thị
Đỉnh kề nhau
- Xét trong đồ thị vô hướng, nếu tồn tại , ta nói u và v là hai đỉnh kề nhau, là cạnh nối hai đỉnh và , và là đầu mút của cạnh
- Xét trong đồ thị có hướng, nếu tồn tại , ta gọi là đỉnh bắt đầu, là đỉnh kết thúc của . đi ra từ và đi vào
Bậc
- Bậc của một đỉnh là số cạnh kề với nó, kí hiệu
- đỉnh có bậc bằng không được gọi là đỉnh cô lập
- đỉnh có bậc bằng 1 được gọi là đỉnh treo
- Đối với đồ thị có hướng:
- bán bậc vào của một đỉnh là số cạnh đi vào đỉnh đó, kí hiệu
- bán bậc ra của một đỉnh là số cạnh đi ra khỏi đỉnh đó, kí hiệu
- bậc của đỉnh là tổng của bán bậc vào và bán bậc ra
- đỉnh có bán bậc vào bằng 0 được gọi là đỉnh nguồn
- đỉnh có bán bậc ra bằng 0 được gọi là đỉnh đích
- Trong đơn đồ thị, Tổng bậc của tất cả các đỉnh bằng hai lần số cạnh
- Số đỉnh bậc lẻ luôn là số chẵn
Đồ thị con
- Xét . được gọi là đồ thị con của nếu và
- Đồ thị con bao trùm là đồ thị con có tập đỉnh bằng tập đỉnh của đồ thị chứa nó
Đồ thị đẳng cấu
- và được gọi là đẳng cấu nếu tồn tại song ánh sao cho với mỗi thì
- Khi đó và là hai đồ thị đẳng cấu
- Điều kiện cần: hai đồ thị đẳng cấu sẽ:
- cùng số cạnh
- cùng số đỉnh
- số đỉnh bậc là như nhau với mọi
Đường đi
- Xét
- Một đường đi từ đến là dãy với
- Đường đi đơn là đường đi không qua một đỉnh quá 1 lần
- Đường đi cơ bản: đường đi không qua một cạnh quá 1 lần
- Nếu tồn tại đường đi từ đến , ta nói đạt được từ
- Mỗi đỉnh đều đạt được từ chính nó
- Chu trình là đường đi có điểm đầu trùng điểm cuối
Tính liên thông của đồ thị
- Một đồ thị vô hướng được gọi là liên thông nếu luôn tồn tại đường đi giữa hai đỉnh bất kì
- Đồ thị có hướng được gọi là liên thông yếu nếu đồ thị vô hướng tương ứng với nó là đồ thị liên thông
- Đồ thị có hướng được gọi là liên thông mạnh nếu luôn tồn tại đường đi giữa hai đỉnh bất kì
- Một thành phần liên thông là một đồ thị con liên thông, nhưng nếu bổ sung bất kì một cạnh/đỉnh khác sẽ khiến nó không liên thông nữa
- Đỉnh mà khi bỏ nó đi, làm tăng số thành phần liên thông của đồ thị, được gọi là đỉnh rẽ nhánh
- Cạnh với tính chất như trên được gọi là cầu
Một số đường đi đặc biệt
- Đường đi Euler là đường đi qua mỗi cạnh đúng một lần
- Chu trình Euler là đường đi qua mỗi cạnh đúng một lần, có đỉnh đầu trùng đỉnh cuối
- Đồ thị vô hướng có chu trình Euler khi và chỉ khi nó không có đỉnh bậc lẻ
- Đồ thị vô hướng có đường đi Euler khi và chỉ khi nó có đúng hai đỉnh bậc lẻ. Đó là điểm đầu và điểm cuối của đường đi
- Đường đi Halminton là đường đi qua mỗi đỉnh đúng một lần
- Chu trình Halminton là chu trình đi qua mỗi đỉnh đúng một lần, không tính điểm đầu trùng điểm cuối
- Đơn đồ thị vô hướng có số đỉnh có chu trình Halminton nếu bậc của mỗi đỉnh không nhỏ hơn